Vergi Planlamasının Önemi

Bir Amerikan başkanının dediği gibi “hayatta kesin olan iki şey vardır: ölüm ve vergi…

Günümüz dünyasında devletlerin kamusal ihtiyaçları gidermeleri için her zamankinden daha fazla vergi gelirine ihtiyacı var. Fakat, verginin kimden ve hangi konudan alınacağı devletlerin takdirindedir. Devletlerin, istedikleri alandan vergi alabilme yetkisine sahip olduğu kabul edilir. Örneğin, Osmanlı’da bir zamanlar gayrimüslimlerden kafa hesabı ile vergi alınıyorken; aynı dönemde Fransa’da evlerin pencere sayısına göre vergi alınıyordu. Günümüzde de devletlerin vergiyi hangi olaya bağladıkları değişkenlik göstermektedir.

        Kim daha az vergi ödemek istemez ki? Vergi işletmeler ve bireyler için ciddi ölçüde önem taşıyan bir maliyet unsurudur. Örneğin, günümüzde Türkiye’deki vergi yükü yüzde 60 olarak tahmin edilmektedir. Yani, bir kimse, kazandığının yaklaşık yüzde 60’ını devlete vermektedir. Daha açık söylemek gerekirse, hiç vergi vermeseydik iki katından daha fazla gelirimiz olacaktı. Tabi ki, bu durumda da devletin sunduğu hizmetlerden yararlanamıyor olacaktık. Şimdilik böyle bir durum mümkün değil. Fakat, vergi planlamasıyla daha az vergi ödemek mümkündür.

        Devletler, hangi konulardan vergi alacağını belirlerken teşvik mekanizmasını kullanmaktadır. Yani, birçok ülke bazı faaliyetlerden kasıtlı olarak vergi almamayı veyahut daha az vergi almayı seçmektedir. Çünkü, bu seçilmiş faaliyetlere daha çok kimsenin yönelmesi istenmektedir. Örneğin, yatırım teşviklerinde (KVK, m. 32/A)gelişmemiş illere yapılan yatırımlara daha fazla vergi indirimi tanınmıştır.

        Bu teşvikler yalnızca şirketler için değil kişiler için de tanınmıştır. Örneğin, paranızı mevduatta değerlendirmek isterseniz Gelir Vergisi ödersiniz. Fakat, borsada değerlendirirseniz birçok hisse senedinden elde ettiğiniz kazanç gelir vergisinden istisnadır. Bir yatırımcı eşit miktarda kazanç sağlayacağını öngörüyorsa, parasını borsada değerlendirdiğinde aslında daha fazla kazanmış olur. Çünkü, mevduat faizinden vergi kesintisi yapılırken, borsadaki hisselerden elde edilen gelirde bu kesinti yapılmamaktadır.

        Vergi planlaması, hukuka aykırı şekilde vergi kaçırmak manasına gelmemektedir. Tam aksine, yaptığınız işlem tamamıyla hukuka uygundur. Yazıya başlarken kullandığım sözü şöyle değiştirmek mümkün: “hayatta kesin olan üç şey vardır: ölüm, vergi ve daha az vergi”.